Dùng bảng tính để phát hiện 3 chữ số tận cùng của số $(2n-1)!!\ (n \geqslant 16)$

Định nghĩa Cho $n$ là một số tự nhiên. ta ký hiệu $(2n-1)!!=1\times 3\times 5\times 7\times \ \cdots \ \times (2n-1)$

 

Ta tìm 3 chữ số tận cùng của số $31!! =1\times 3\times 5\times 7\times \cdots \times 31$ ứng với $n=16$: haigt1a lưu vào A.
 
Mở một bảng tính và chỉ sử dụng 34 dòng (tránh tràn bộ nhớ). Đánh số $n$ từ 16 đến 49 ứng với từ $16!!$ đến $49!!$:haigt1b
 

Nhập giá trị của A vào B1, từ B2 đến B34 điền công thức:
haigt1c
 
Chú ý: “hai giai thừa” của số lẻ đứng sau bằng “hai giai thừa” của số lẻ đứng liền trước nhân cho số lẻ tương ứng. Ví dụ: $17!!=15!!\times 17$.
 
Kết quả:
 
haigt1e.
 
Ta thấy kết quả này tuần hoàn với chu kỳ 4.
 

Nếu $n \equiv 0\ (\text{mod}\ 4 )$ thì $(2n-1)!! \equiv 625\ (\text{mod}\ 1000 )$
 
Nếu $n \equiv 1\ (\text{mod}\ 4 )$ thì $(2n-1)!! \equiv 625\ (\text{mod}\ 1000 )$
 
Nếu $n \equiv 2\ (\text{mod}\ 4 )$ thì $(2n-1)!! \equiv 875\ (\text{mod}\ 1000 )$
 
Nếu $n \equiv 3\ (\text{mod}\ 4 )$ thì $(2n-1)!! \equiv 375\ (\text{mod}\ 1000 )$

 

Như vậy:

Với $2035!!$ thì $\dfrac{2035+1}{2}=1018$ haigt1f . Vậy ba chữ số tận cùng của $2035!!$ là $875$.

Chia sẻ

About TS. Nguyễn Thái Sơn

TS. Nguyễn Thái Sơn
Nguyên trưởng Khoa Toán-Tin học ĐHSP TP HCM (1999-2009). Nguyên Giám đốc- Tổng biên tập NXB ĐHSP TP HCM (2009-2011). Nguyên Tổng thư ký Hội Toán học TP HCM (2008-2013).

Bài Viết Tương Tự

Công thức xác định tâm tỉ cự

Cho tam giác $ABC$, ba đoạn $AM, BN, CP$ cắt nhau tại $I$. Ta định …