Thực hành tìm dư của phép chia a^n cho b.

Vừa qua chúng tôi giới thiệu thuật toán luỹ thừa nhanh để tìm dư của phép chia $a^n$ cho $b$. Một số thầy cô đề nghị nêu phương pháp thực hành để có thể thực hiện nhanh.

 

Đáp ứng yêu cầu này chúng tôi hướng dẫn chi tiết phương pháp thực hành và cho nhiều ví dụ minh hoạ.

  1. 1. Dữ liệu từ đề bài $a, b, n$, tính số dòng $k=\text{Int}(\log_2n)+1$. Để có kết quả nhanh, ta chỉ cần tính $\log_2n$ rồi lấy phần nguyên cộng 1.
  2.  

  3. 2. Công cụ thực hiện: bảng tính trên máy tính Casio fx-880BTG.
  4.  

  5. 3. Ví dụ minh hoạ: Tìm dư của phép chia $2025^{2026}$ cho $2027$ $(a=2025, n=2026, b=2027)$ .

 

GIẢI

 

 
1. Tính $k=\text{Int}(\log_2n)+1$ và lưu $a=2025, b=2027$ vào biến nhớ AB.

thuchanh1aaa

 

2. Mở một bảng tính thuchanh1b, nhập 2026 vào A1 thuchanh1c, từ A2
 
đến A11 điền công thức thuchanh1d. Kết quả thuchanh1e
 
3. Cột B ta diền số 0 vào dòng mà ở cột A tương ứng là số chẵn và ta điền số 1 vào dòng mà cột A tương ứng là số lẻ. Ví dụ: A1=2026 là số chẵn thì B1 ta điền số 0, A2=1013 là số lẻ thì B2 ta điền số 1
Có thể điền thủ công, có thể điền bằng công thức thuchanh1f.

Kết quả thuchanh1g.
 
4. Nếu $B_1=0$ ta nhập số 1 và nếu $B_1=1$ ta nhập $a$ vào C1. Tại D1 ta nhập phép tính tính dư của phép chia $A^2$ cho B. thuchanh1hh.
 
Sau đó từ B2 tới B11 ta bình phương số ở dòng trên: thuchanh1ii.
 
5. Bước này là quan trọng nhất, nó sẽ xuất ra đáp số. Đưa con trỏ vào C2, điền công thức:
 
thuchanh11j.
 
Ý nghĩa của công thức này là: Tuỳ theo B2, nếu B2 bằng 0 thì bảo lưu C1 (nghĩa là lấy $C1D1^{0}$), nếu B2 bằng 1 thì lấy C1D1, nghĩa là $C1D1^{1}$. Cả hai trường hợp chung một công thức là $C1D1^{B2}$.
 
Kết quả nằm ở C11 thuchanh1kk.
 
 

Ví dụ 2: Tìm dư của phép chia $2^{2025}$ cho $2025$. ($a=2, n=2025, b=2025$).
 
 

vid4gif
Chia sẻ

About TS. Nguyễn Thái Sơn

TS. Nguyễn Thái Sơn
Nguyên trưởng Khoa Toán-Tin học ĐHSP TP HCM (1999-2009). Nguyên Giám đốc- Tổng biên tập NXB ĐHSP TP HCM (2009-2011). Nguyên Tổng thư ký Hội Toán học TP HCM (2008-2013).

Bài Viết Tương Tự

Phân biệt Int và Intg

Định nghĩa:   1. $\text{Int} (x)$ là phần nguyên của $\boldsymbol{x}$, tức là phần đứng …